Een trackball bestaat uit een behuizing die op tafel geplaatst wordt met daarop een gedeeltelijk blootliggende en uitstekende kogel. Door de kogel met de vingers, duim of handpalm te bewegen, wordt de cursor over het beeldscherm verplaatst. Verder heeft de trackball, net zoals een muis, (twee) knoppen om de muisfuncties te activeren.
Het voordeel van een trackball t.o.v. een gewone muis is dat het met een trackball mogelijk is om de cursor eerst naar de gewenste plaatst te sturen, daarna de kogel los te laten en dan de gewenste knop in te drukken. Doordat de handelingen na elkaar kunnen uitgevoerd worden, is het motorisch minder moeilijk om een trackball te bedienen dan om een muis te bedienen. Mocht de trackball toch verschuiven, dan kan die met velcro aan het tafelblad bevestigd worden.
Als er enkel grovere bewegingen kunnen gemaakt worden, kun je de aanwijssnelheid vertragen.
Een standaardtrackball is verkrijgbaar in de gewone computerzaak.
Een grote trackball is een trackball met een grote kogel (diameter groter dan 5 cm) en grote toetsen. Daardoor is de trackball gemakkelijker te gebruiken door kinderen en personen met een beperkte coördinatie.